รูปฌาน ๔

จาก โดยอรรถ ฌาน คือ เผา เพ่ง ขณะที่ อกุศลเกิดขึ้น ขณะนั้น เผาธรรมที่เป็นปฏิปักษ์กับตน ดังนั้น เมื่อศึกษาโดยละเอียด ย่อมทราบว่า ฌานมีทั้งกุศลฌาน และอกุศลฌาน แต่โดยทั่วไปเวลากล่าว

ที่มา : พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลศัพท์ พิมพ์ครั้งที่ 31 คำศัพท์ : ฌาน การเพ่งอารมณ์จนใจแน่วแน่

ฌาน ฌานจึงต้องปฏิบัติตามกฎมูลฐานเบื้องต้นคือการเข้าฌาน การเลื่อนชั้นฌานโดยวิธีการติดตามลมและการนับลมให้จิตสงบในระดับอุปจารสมาธิ จนเกิด มีสัมปชัญญะ มีสติ จนจิต

ฌาน อารีย์กุล จิตทรงฌานเห็นจิตถูกบีบคั้นให้แตกสลายไป จิตทรงฌานเห็นจิตถูกบีบคั้นให้แตกสลายไป “ตรงที่จิตเห็นจิตเป็นทุกข์ ทุกขตา ตัวนี้ถ้าเราไม่ทรงฌาน เราไม่เห็นหรอก เพราะจิตอย่างพวกเราวอกแวกๆ